Παρότι στην χώρα μας σχεδόν όλοι έχουμε καλή εμπειρία στο σπίτι μας με το ζεστό νερό από κάποιον ηλιακό θερμοσίφωνα, η επιλογή τους για την πλειοψηφία των τουριστικών καταλυμάτων και `τα ξενοδοχεία δεν είναι η καλύτερη λύση. 

 

Για τα τυπικά σπίτια οι ηλιακοί θερμοσίφωνες θερμαίνουν το νερό με αποδεδειγμένη οικονομία και επιτυχία. Όσοι έχουμε ηλιακό στο σπίτι μας γνωρίζουμε ότι 60-80% όλο τον χρόνο έχουμε ζεστό νερό. Αν το νερό δεν είναι αρκετά ζεστό, λίγη ώρα με την ηλεκτρική αντίσταση είναι αρκετή για να ανεβάσει την θερμοκρασία. 

Η εμπειρία μας έχει μάθει ότι αν η μέρα είναι συννεφιασμένη ή κάποιος χρησιμοποιήσει το ζεστό νερό πριν από εμάς, θα πρέπει να δοκιμάσουμε αν το νερό έχει αρκετή θερμοκρασία.

Με λίγα λόγια για να έχουμε οικονομία με τον ηλιακό ο χρήστης πρέπει να προσαρμόσει την συμπεριφορά του και να λειτουργεί ανάλογα.

 

Στα θετικά στοιχεία του τυπικού ηλιακού είναι επίσης:

Το ανταγωνιστικό κόστος Εύκολη σχετικά τοποθέτηση Τα πάντα στην σκεπή – δεν απαιτείται χώρος εσωτερικά Απλός τεχνικά για διάγνωση και επισκευή 

 

Τα ποιοτικά τουριστικά καταλύματα χρειάζονται ζεστό νερό όλο το 24ώρο 

Σε αντίθεση με το σπίτι μας ο επισκέπτης δεν μπορεί να έχει χλιαρό νερό στο ντουζ, ούτε να πρέπει να ειδοποιήσει για να «ανάψουν» και να περιμένει. Το κατάλυμα θα πρέπει να προσφέρει ζεστό νερό όλες τις ώρες, καιρικές συνθήκες και τις αιχμές χρήσης.

 

 

Το 60-80% δεν είναι αρκετό, ο επισκέπτης που πληρώνει περιμένει 100% επάρκεια ζεστού νερού. Το σύστημα ζεστού νερού πρέπει να προσαρμόζεται στους χρήστες και όχι το ανάποδο!

 

Στα μεσαία και μεγάλα συγκροτήματα είναι επίσης απαραίτητη και η 24ώρη χρήση ανακυκλοφορίας του ζεστού νερού ώστε όταν ο επισκέπτης ανοίγει την βρύση να μην περιμένει περισσότερο από 10-20’’.

 

Οι κλασσικοί «ηλιακοί» δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις. Λίγο συννεφιά ή παραπάνω χρήση από τον προηγούμενο και ο επισκέπτης μας μπορεί να έχει μια μεγάλη απογοήτευση αντί για ένα ζεστό ντουζ.

Το τίμημα για το κατάλυμα μπορεί να είναι μια αρνητική κριτική σε πλατφόρμες όπως η Google ή η Booking κάνοντας ζημιά στην βαθμολογία και τις μελλοντικές πωλήσεις.

Έτσι οι επαγγελματίες που έχουν μονάδες με κλασσικούς ηλιακούς έχουν 2 λύσεις:

Αφήνουν την αντίσταση μόνιμα αναμμένη το οποίο όμως μειώνει πάρα πολύ την συνεισφορά των ηλιακών συλλεκτών και αυξάνει κατακόρυφα το λειτουργικό κόστος. Συμβιβάζονται με παράπονα από τους πελάτες ενεργοποιώντας τις αντιστάσεις μόνο μερικές ώρες προσπαθώντας να μειώσουν το ενεργειακό κόστος. 

Ένα ακόμα πρόβλημα στις τουριστικές μονάδες με ηλιακούς είναι ότι η συντήρηση πρέπει να γίνει σε  πολλαπλές μονάδες που βρίσκονται πολλές φορές σε δυσπρόσιτες σκεπές. Το αποτέλεσμα είναι το υψηλό κόστος αλλά και η έλλειψη συντήρησης μέχρι να υπάρχει ζημιά.

 

Αλλά και η αισθητική επίσης σε έναν κτήριο με πολλούς ηλιακούς δεν είναι συνήθως ότι καλύτερο...

 

Η υπερθέρμανση των ηλιακών τις περιόδους που η μονάδα υπολειτουργεί ή είναι κλειστή είναι επίσης ένα ακόμα τεχνικό θέμα που οι ηλιακοί δεν αντιμετωπίζουν καλά και έτσι πολλές φορές η μόνη λύση είναι η κάλυψη τους, σίγουρα όχι ότι πιο πρακτικό και βολικό.

 

 

Για όλους αυτούς τους λόγους τα ηλιακά συστήματα βεβιασμένης κυκλοφορίας θα πρέπει να προτιμώνται όπου είναι εφικτό για τις εφαρμογές του τουριστικού κλάδου. 

Οικονομία 60 ως και 95% χωρίς κανένα συμβιβασμό στην παροχή ζεστού νερού είναι εφικτό με σωστή μελέτη και κατασκευή. 

 

Σύστημα του συνεργάτη μας Γιάννη Σκιαδά στην Πάρο για τουριστική βίλλα με μπόιλερ Theros ΖΝΖ 500 που θερμαίνεται από ηλιακούς συλλέκτες χαμηλού προφίλ Theros THA 251H στην ταράτσα και αντλία θερμότητας στον επάνω εναλλάκτη.  

 

Σε ένα σωστά κατασκευασμένο σύστημα βεβιασμένης κυκλοφορίας η συντήρηση γίνεται μόνο στο μηχανοστάσιο σε ένα και μόνο σύστημα το οποίο πλέον πολλές φορές έχει και απομακρυσμένη παρακολούθηση. Επίσης τα δοχεία ζεστού νερού (μπόιλερ) είναι βαρεώς τύπου και πιο κατάλληλα για επαγγελματική χρήση με μεγαλύτερη αντοχή στην διάβρωση και τα άλατα.

Επίσης μπορούν να αποφύγουν την υπερθέρμανση μέσω του αυτοματισμού τους αλλά και να "αντέξουν" περιστασιακές υπερθερμάνσεις (π.χ. σε διακοπές ρεύματος) χωρίς κανένα πρόβλημα.

Δοκιμή υπερθέρμανσης (με βιντέο) σε νέο σύστημα στην Πάρο την 1η Αυγούστου

 

Έτσι, για επαγγελματική χρήση είναι πρακτικά μονόδρομος η πρόβλεψη για τους μηχανικούς και χρήση για τους επαγγελματίες, κάθετων δοχείων με καλή θερμική διαστρωμάτωση ώστε να μπορούν να έχουν επάρκεια ζεστού νερού αλλά και υψηλή απόδοση από τους ηλιακούς συλλέκτες.

Οι τουριστικές μονάδες κάθε μεγέθους θα πρέπει να έχουν στον σχεδιασμό τους πρόβλεψη χώρου για ηλιακούς συλλέκτες (θερμικά και φωτοβολταϊκά) αλλά και επαρκή χώρο μηχανοστασίου για τα δοχεία, τους κεντρικούς ηλεκτρολογικούς πίνακες, κλπ. 

 

 

Μπορείτε να δείτε πρόσφατη εφαρμογή μας με σύστημα βεβιασμένης κυκλοφορίας σε ξενοδοχείο και απομακρυσμένη παρακολούθηση εδώ:

 https://theros.gr/efarmoges/iliaka-thermika-zesto-nero/iliako-sistima-zesti-neri-sto-vergina-beach-hotel/

 

Τι μπορείτε να κάνετε αν υπάρχει ήδη ηλιακός

Για μεμονωμένες τουριστικές κατοικίες ή πολύ μικρές μονάδες χωρίς ανακυκλοφορία ΖΝΧ ο υπάρχων ηλιακός μπορεί να αξιοποιηθεί και να μεγιστοποιήσει την απόδοση του με την κατάλληλη συνδεσμολογία. Το κρύο νερό θα πρέπει να περνά πρώτα από τον ηλιακό και μετά πηγαίνει ή σε κάποιο μπόιλερ ή σε ταχυθερμαντήρα και μετά προς τις καταναλώσεις του κτηρίου. 

 

Έτσι ο ηλιακός δίνει 100% την ενέργεια του στο νερό και αν η θερμοκρασία δεν είναι αρκετή το μπόιλερ ή ο ταχυθερμαντήρας θα προσθέσουν θερμοκρασία (=ενέργεια) ώστε να έχουμε την επιθυμητή για την κατανάλωση. 

Είναι η λεγόμενη σύνδεση σε σειρά όπου ο ηλιακός κάνει την «προθέρμανση». Το μπόιλερ μπορεί να παίρνει ενέργεια από ηλεκτρική αντίσταση ή λέβητα ή από αντλία θερμότητας. Ο ταχυθερμαντήρας μπορεί να είναι κάποιο επίτοιχο λεβητάκι αερίου ή ηλεκτρικός.

Σε όλες τις περιπτώσεις το σύστημα θα πρέπει να σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να καλύψει τις αιχμές ζήτησης ακόμα και στις πιο δυσμενής καιρικές συνθήκες, δηλαδή μια 100% συννεφιασμένη μέρα.

Οι πρώτες κρύες νύχτες έρχονται και μαζί και τα συνήθη θύματα, οι ηλιακοί συλλέκτες. Γιατί όμως παθαίνουν ζημιά οι ηλιακοί συλλέκτες και δεν σπάνε και οι σωληνώσεις προς τους συλλέκτες ή οι σωλήνες ύδρευσης που σε όλα τα σπίτια λίγο πολύ υπάρχουν εκτεθειμένοι στις ίδιες θερμοκρασίες??

Μπορείτε να δείτε μία τέτοια περίπτωση σοβαρής ζημιας από παγετό όπου αναλάβαμε τον ανασχεδιασμό:

 

Όλοι μας ξέρουμε ότι οι πιο κρύες νύχτες είναι πάντα αυτές με ξαστεριά. Οι αγρότες τις φοβούνται γιατί μπορούν να πάθουν ζημιά τα φρούτα και η παραγωγή τους από τον παγετό. Στο χωριό μου το φαινόμενο το λένε "Black Sky effect". Πως συνδέονται όμως όλα αυτά?

 

Όλα τα υλικά εκπέμπουν θερμότητα μέσω ακτινοβολίας. Στις νύχτες με συννεφιά η ακτινοβολία των αντικειμένων στην γη εξισώνεται ως ένα σημείο από την ακτινοβολία που αντανακλούν πίσω τα σύννεφα.

 

Έτσι εάν το σώμα του ανθρώπου είναι εκτεθειμένο σε εξωτερική θερμοκρασία 10°C μια συννεφιασμένη νύχτα το δέρμα του θα έχει θερμοκρασία 25°C. Όμως αν η νύχτα είναι ξάστερη η θερμοκρασία του δέρματος θα πέσει στους 4°C και η απώλεια θερμότητας είναι 6,5 φορές μεγαλύτερη!

Αυτό εξηγεί και γιατί πολλές φορές το πρωί βρίσκουμε ένα ελαφρύ στρώμα πάγου σε εκτεθειμένες επιφάνειες όπως χόρτα ή και το παμπρίζ του αυτοκινήτου μας.

Οι ηλιακοί συλλέκτες με την τεράστια επιφάνεια που κοιτά προς τον ουρανό είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε αυτό το φαινόμενο και για αυτό ακούμε πολύ πιο συχνά ότι πάγωσαν και έσπασαν συλλέκτες  παρά η εκτεθειμένη σωλήνωση νερού που υπάρχει στον πλαϊνό τοίχο για εξωτερικές βρύσες, κλπ. Οι συλλέκτες μπορούν να έχουν την νύχτα μέχρι και 10°C μικρότερη θερμοκρασία από ότι το περιβάλλον! Άρα αν έχουν νερό μέσα μπορούν να παγώσουν ακόμα και αν δεν έχουμε θερμοκρασίες κάτω από το 0°C!

Στην πιο κάτω είκονα βλέπουμε για παράδειγμα την πρωινή κατάσταση σε σύστημα μας ηλιακής θέρμανσης πριν λίγες μέρες.

Η αντιπαγωτική προστασία στους επίπεδους ηλιακούς συλλέκτες θα πρέπει να είναι πάντα με αντιψυκτικό πολύ καλής ποιότητας (δείτε το γιατί στα άρθρα μας) και να παρέχει προστασία τουλάχιστον 10°C κάτω από την κατώτατη που περιμένετε στην περιοχή.

Για παράδειγμα στην Αθήνα που ξέρουμε ότι μια πολύ κρύα νύχτα η θερμοκρασία μπορεί να πέσει στους -4°C θα πρέπει το μείγμα στα ηλιακά μας να παρέχει προστασία τουλάχιστον για τους -14°C.

Αντιψυκτικά σε ηλιακά – Δρ. Τζέκιλ και Μίστερ Χάιντ

Μύθοι και αλήθειες για τα αντιψυκτικά στα ηλιακά κυκλώματα

Το 2014 είχαμε γράψει ένα άρθρο για τους «Κινέζικους» συλλέκτες κενού και τις προβληματικές επιδόσεις τους

Ελπίζαμε ότι θα λειτουργούσε ως «ξυπνητήρι» και οι υποψήφιοι πελάτες και οι μηχανικοί τους θα ήταν τουλάχιστον πιο προσεχτικοί στις επιλογές τους.

Μετά από 7 χρόνια όμως δυστυχώς βλέπουμε ακόμα ότι σε πολλά σημαντικά δημόσια έργα οι συγκεκριμένοι συλλέκτες προδιαγράφονται αποκλείοντας έτσι άλλους συλλέκτες με καλύτερες επιδόσεις και ταυτόχρονα πιο οικονομικούς!

Άρα σε πολλά έργα του Ελληνικού Δημοσίου απορίπτουν Ελληνικά προϊόντα προδιαγράφοντας χειρότερα και ακριβότερα εισαγόμενα! 

 

Σύγκριση επιδόσεων με Ελληνικούς συλλέκτες σε πραγματική εφαρμογή 

Φέτος την άνοιξη μας ζητήθηκε η ανακαίνιση του συστήματος σε ξενοδοχείο στο Ρέθυμνο. Πριν 2-3 χρόνια είχε κάνει πάλι ανακαίνιση και τοπική εταιρεία είχε τοποθετήσει 15 Κινέζικους συλλέκτες κενού. Ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου προφανώς έκρινε ότι δεν πήγαιναν καλά τα πράγματα και φέτος αποφάσισε να προχωρήσει σε νέα ριζική ανακαίνιση του συστήματος.

Στο σύστημα προστέθηκαν 14 συλλέκτες Theros THA 251H και έτσι μπορέσαμε να πάρουμε πάρα πολλές μετρήσεις συγκρίνοντας απευθείας την απόδοση των συλλεκτών σε ίδιες συνθήκες.

Τι βρήκαμε στις μετρήσεις μας όλο το καλοκαίρι? Ότι οι «κλασσικοί» συλλέκτες μας αποδίδουν σε όλες τις συνθήκες καλυτέρα από τους Κινέζικους κενού. 

Πόσο καλύτερα?  Από 25% ως και 3 φορές (300%) περισσότερο ανάλογα με την θερμοκρασία και την ηλιακή ακτινοβολία. Ως μέσο όρο στην συγκεκριμένη εφαρμογή οι απλοί Ελληνικοί συλλέκτες είχαν τουλάχιστον την διπλάσια απόδοση από τους Κινέζικους «κενού». 

 

Μετρήσεις και διαγράμματα σύγκρισης

Παραθέτουμε τις μετρήσεις μιας τυπικής μέρας τον Μάιο από το πρωί μέχρι την παύση λειτουργίας το απόγευμα. Όλες οι μετρήσεις μας από τότε έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά. Οι Ελληνικοί συλλέκτες έχουν συντριπτικά καλύτερα απόδοση. 

 

Να σημειώσουμε επίσης ότι οι συλλέκτες μας THA 251H δεν είναι ούτε οι καλύτεροι συλλέκτες που έχουμε στην γκάμα μας, ούτε και οι καλύτεροι της αγοράς. Είναι ένα τίμιο Ελληνικό προϊόν με καλή (όχι κορυφαία) απόδοση. 

 

Έχουμε συμφέρον να υποτιμούμε τους Κινέζικους συλλέκτες κενού

Σίγουρα το συμφέρον της εταιρείας μας είναι να εμπορεύται τα προϊόντα μας. Επίσης δεν είμαστε πιστοποιημένο εργαστήριο μετρήσεων. Δεν ζητάμε λοιπόν κανείς να εμπιστευτεί τυφλά τα δικά μας συμπεράσματα ή μετρήσεις. 

Άλλωστε κάθε ηλιακός συλλέκτης στην αγορά πρέπει να έχει πιστοποιητικό Solar Keymark, δηλαδή τα αποτελέσματα από τις δοκιμές απόδοσης που έχει υποστεί σε πιστοποιημένα εργαστήρια και η βασική απόδοση μπορεί να κριθεί με αυτό.

Το πιστοποιητικό των Κινέζικων συλλεκτών δεν ήταν εύκολα διαθέσιμο. Όταν ο συνεργάτης μας το ζήτησε από τον εισαγωγέα έλαβε ένα χαρτί για τον συλλέκτη κενού με 30 σωλήνες αν και το ζήτησε για συλλέκτη με 15 σωλήνες. Λογικό το «λάθος» αφού ο συλλέκτης των 30 σωλήνων έχει διπλάσια επιφάνεια και ισχύ και κάποιος όχι τόσο προσεχτικός δεν θα το έβλεπε. Αφού όμως είχαμε το ταμπελάκι των εγκατεστημένων συλλεκτών δεν ήταν δύσκολο να εντοπίσουμε το σωστό πιστοποιητικό στην βάση δεδομένων. 

http://www.solarkeymark.nl/DBF/ 

Έτσι αν συγκρίνουμε τα πιστοποιητικά των συλλεκτών βλέπουμε άμεσα ότι οι Κινέζικοι υστερούν στα πιο βασικά νούμερα σε σχέση με τους δικούς μας THA 251H, που όπως είπαμε δεν είναι ούτε οι καλύτεροι που έχουμε, ούτε και οι καλύτεροι της αγοράς σε απόδοση.

Άρα ένας μηχανικός μπορεί εύκολα να τους συγκρίνει με τυπικούς Ελληνικούς συλλέκτες και άλλους συλλέκτες κενού και να κρίνει αν οι συγκεκριμένοι Κινέζικοι πρέπει να προδιαγράφονται εις βάρος των άλλων.

 

Γιατί οι δικές μας μετρήσεις δείχνουν μεγαλύτερες διαφορές από το Solar Keymark?

Οι συλλέκτες κενού στο ξενοδοχείο είναι ήδη 3-4 ετών και ίσως να έχουν πτώση απόδοσης. Βέβαια αν ένας συλλέκτης έχει σοβαρή πτώση απόδοσης μέσα στα πρώτα χρόνια λέει σίγουρα κάτι για την ποιότητα κατασκευής του.

Επίσης ακόμα και τα πιστοποιητικά Solar Keymark δεν είναι πανάκεια. Έχουμε δει συλλέκτη χαμηλής ποιότητας να έχει κορυφαίο πιστοποιητικό. Πιθανότατα το εργοστάσιο έστειλε για δοκιμή εντελώς διαφορετικό συλλέκτη από αυτόν που πραγματικά παράγει ή ίσως και να κατάφερε να βρει ινστιτούτο δοκιμών που παραποίησε τα αποτελέσματα με το αζημίωτο.

 

Ελληνικό Δημόσιο και έργα «εξοικονόμησης ενέργειας»

Όπως αναφέρουμε έχουμε δει να προδιαγράφονται συλλέκτες κενού χαμηλής απόδοσης σε πάρα πολλά δημόσια έργα (νοσοκομεία, σχολεία, κλπ.) όλα αυτά τα χρόνια. Είναι προφανές ότι κάποιος πωλητής έχει κάνει πολύ καλή δουλειά, κάποιοι μηχανικοί δεν κάνουν με ιδιαίτερο ζήλο την δική τους και δεν γίνεται επαρκής αξιολόγηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες. 

Μας κάνει μεγάλη εντύπωση:

Πως ο ξενοδόχος κατάλαβε άμεσα ότι κάτι δεν πάει καλά και στο Δημόσιο μετά από τόσα έργα δεν έχουν δει τίποτα? Μάλλον γιατί τον ξενοδόχο τον ένοιαζε το τελικό αποτέλεσμα, πόσο πετρέλαιο καταναλώνει. Ο ξενοδόχος «δικαιούται» να κάνει μία λάθος επιλογή γιατί δεν έχει εμπειρία και τεχνογνωσία. Την δεύτερη φορά όμως ήταν ήδη πολύ πιο προσεχτικός. Στο Ελληνικό Δημόσιο με τόσα ηλιακά συστήματα και αμέτρητους μηχανικούς για να φτιάχνουν προδιαγραφές, να τις εγκρίνουν, να παραλαμβάνουν το σύστημα, κλπ. δεν έχουν δει κάτι περίεργο?  Το Ελληνικό Δημόσιο έχει 2 ειδικούς οργανισμούς για τις Α.Π.Ε., το ερευνητικό κέντρο Δημόκριτος και το ΚΑΠΕ. Επίσης έχει τόσα πολυτεχνεία και ΤΕΙ. Έχουν πάρει μετρήσεις τόσα χρόνια από όλα αυτά τα έργα υψηλής αξίας να δουν τι απόδοση έχουν, κλπ. σε έναν τεχνολογικό τομέα τόσο σημαντικό για την χώρα μας?

Ίσως δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση. Γιατί αν αξιολογήσεις το αποτέλεσμα ενός δημόσιου έργου και βρεις προβλήματα και λάθη, κάποιοι θα έχουν ευθύνη. Και ποιος θέλει μπλεξίματα?

Άλλωστε πόσες φορές έχουμε  όλοι μας δει καινούργια δημόσια έργα με εμφανείς σε όλους κακοτεχνίες εκτός από τους μηχανικούς που τα παραλαμβάνουν?

Επειδή ξέρουμε ότι υπάρχουν και ικανοί και ευσυνείδητοι μηχανικοί στο δημόσιο η επόμενη ερώτηση είναι αν το σύστημα τους επιτρέπει και προτρέπει να δηλώσουν ότι στραβό βλέπουν. Ένας μηχανικός στο νοσοκομείο Χ που βλέπει ότι τα ηλιακά δεν αποδίδουν έχει κίνητρα να ενημερώσει την διοίκηση ώστε να ελεγχθεί τι πάει λάθος και να μην ξαναγίνει στο επόμενο έργο?

Έχουμε δει και δημόσια έργα όπου γίνεται πραγματική προσπάθεια να μπουν καλά υλικά και να γίνει σωστή δουλειά αλλά αυτό δεν μπορεί να είναι η φωτεινή εξαίρεση, ούτε να εξαρτάται από τον ηρωισμό του Χ υπαλλήλου ή εργολάβου.

 

Μόνο με τους συγκεκριμένους συλλέκτες είναι το πρόβλημα?

Η δικιά μας εντύπωση από όσα έχουμε δει μέχρι τώρα είναι ότι το δημόσιο δείχνει να μην έχει σύστημα ώστε να αξιολογεί την απόδοση στα έργα του. 

Έτσι το 2010 (με σκληρή λιτότητα και πτωχευμένο κράτος) είχαμε δει προδιαγραφές από γεωλόγο (!!) του δήμου για εντελώς ακατάλληλα υβριδικά φωτοβολταϊκά για σχολείο του νομού Πρεβέζης. Θα κόστιζαν 40.000€ και θα γλύτωναν 100€ τον χρόνο σε πετρέλαιο (αν λειτουργούσαν). Δηλαδή απόσβεση σε μόνο 400 χρόνια... 

Έχουμε δει τον τελευταίο χρόνο προδιαγραφές για μεγάλες ποσότητες ηλιακών σε στρατόπεδο με τόσο μεγάλες αστοχίες που οποιοσδήποτε ιδιώτης μη τεχνικός θα μπορούσε άμεσα να τις εντοπίσει.

Επίσης πέρα από τα λάθος υλικά όπως οι συλλέκτες, συνήθως εντελώς λάθος είναι και η συνολική κατασκευή του συστήματος.  Η δική μας πρόβλεψη είναι ότι αν κάποιος ελέγξει την λειτουργία των συστημάτων σε όλα αυτά τα δημόσια κτήρια, ένα μικρό ποσοστό λειτουργεί και έχει κάποια απόδοση.

 

Πόσο μας κοστίζει όλο αυτό?

Ένας τυπικός Ελληνικός συλλέκτης 2,5 m2 κοστίζει 200-250€ χωρίς το ΦΠΑ. Ο συλλέκτης κενού 2,5 m2 στοιχίζει 400-500€. Άρα το κράτος μας πληρώνει τα διπλάσια χρήματα για να έχει μικρότερη απόδοση.

Στην πράξη όμως το κόστος είναι πολύ μεγαλύτερο. Ας πούμε ότι το ηλιακό σύστημα για ένα νοσοκομείο στοιχίζει 300.000€ εγκατεστημένο. Αν το σύστημα δεν λειτουργεί ή αποδίδει ελάχιστα, το δημόσιο δεν έχει χάσει μόνο τα χρήματα των συλλεκτών αλλά την συνολική αξία αφού ξόδεψε 300.000€ χωρίς κανένα όφελος.

Μάλιστα αν θεωρήσουμε ότι το σύστημα μπήκε για να εξοικονομεί 100.000€ τον χρόνο σε πετρέλαιο κάθε χρόνο, τότε η απώλεια για το δημόσιο είναι ~2.000.000€ σε βάθος 20ετίας που είναι η τυπική διάρκεια ζωής ενός ηλιακού συστήματος. Πολλαπλασιάστε με τον μεγάλο αριθμό συστημάτων που έχει το δημόσιο και βγαίνει έναν ενδιαφέρον νούμερο με πολλά μηδενικά που μαντέψτε ποιος πληρώνει.

Μην ξεχνάμε επίσης την μόλυνση του περιβάλλοντος που συνεχίζεται αμείωτη από όλα αυτά τα κτήρια. 

Τέλος, αντί το δημόσιο να επιβραβεύει την τεχνολογική ανάπτυξη, τον ανταγωνισμό και τις υγιείς εταιρείες σε έναν τόσο κρίσιμο τομέα για την χώρα μας, για άλλη μια φορά λειτουργεί αποθαρρυντικά.

 

 

Πως θα μπορούσε να γίνει? 

Αν κάποιος είχε την αγοραστική δύναμη του Δημοσίου σίγουρα θα μπορούσε να σκεφτεί πάρα πολλούς τρόπους να βελτιώσει την κατάσταση.

Στην πλούσια Σαουδική Αραβία, όταν ήθελαν να αποφασίσουν ποια τεχνολογία ηλιακών συλλεκτών να χρησιμοποιήσουν για τα δημόσια έργα τους, έκαναν έναν διαγωνισμό όπου εγκαταστάθηκαν πολλοί διαφορετικοί συλλέκτες και μετρήθηκαν σε πρότυπο έργο από το πολυτεχνείο τους σε συνδυασμό με ειδικούς από το εξωτερικό. Έτσι όχι μόνο είδαν την πραγματική απόδοση του κάθε συλλέκτη, αλλά και την αξιοπιστία του στις τοπικές συνθήκες, όπως οι πολύ έντονες αμμοθύελλες.

Εδώ στην ζάπλουτη Ελλάδα θα μπορούσε το δημόσιο να ελέγχει αν ότι πληρώνει κάνει την δουλειά του. Αν δεν την κάνει, στο επόμενο έργο ας αλλάζαν λίγο τα πράγματα. Θα ήταν μια καλή αρχή.

Με δεδομένο ότι το δημόσιο αγοράζει ηλιακά συστήματα εδώ και 50 χρόνια (!) θα περίμενε κανείς ότι θα είχε φτιάξει στοιχειώδης προδιαγραφές που να ορίζουν σωστά ένα λειτουργικό και αποδοτικό σύστημα και θα είχε και κάποια μεθοδολογία για να ελέγχει αν το παραδοτέο σύστημα όντως αποδίδει και λειτουργεί σωστά.

Θα μπορούσαν στις προδιαγραφές να θέτουν την ελάχιστη απόδοση/ισχύ του ηλιακού συστήματος που είναι άλλωστε και το ζητούμενο. 

Ακόμα καλύτερα, αντί το δημόσιο να προσπαθεί να γίνει κατασκευαστής και συντηρητής ηλιακών συστημάτων θα μπορούσε να αγοράζει την παραγώμενη ενέργεια. Έτσι η ιδιωτική εταιρεία θα έπαιρνε όλη την ευθύνη για την καλή απόδοση του ηλιακού συστήματος και την αξιόπιστη λειτουργία του.

 

Είναι όλοι οι Κινέζικοι συλλέκτες κενού κακής ποιότητας?

Σίγουρα όχι. Άλλωστε 2 από τις πιο γνωστές Ευρωπαϊκές βιομηχανίες φτιάχνουν τους πολύ ακριβούς συλλέκτες τους εκεί όμως με τις δικές τους προδιαγραφές και εγγύηση ποιότητας. Επίσης αρκετοί ποιοτικοί Ευρωπαίοι κατασκευαστές αγοράζουν σημαντικά εξαρτήματα από την Κίνα. 

Στην Ελλάδα όμως πολύ συχνά προδιαγράφονται συλλέκτες κενού με τα χαρακτηριστικά που έχουμε περιγράψει.

 

Είναι όλοι οι συλλέκτες κενού γενικά ύποπτοι ή ακατάλληλοι?

Οι συλλέκτες κενού της Akotec που χρησιμοποιούμε εμείς (εννοείται ότι θα πούμε τα καλύτερα) έχουν πολύ καλά τεχνικά χαρακτηριστικά και εγγύηση 20 χρόνων από τον κατασκευαστή.  Δίνουν επίσης ιδιαίτερες λύσεις όπως εντελώς επίπεδη τοποθέτηση και 100% προστασία από την υπερθέρμανση. 

Σίγουρα υπάρχουν και άλλοι συλλέκτες κενού που είναι πολύ καλοί και ποιοτικοί.

Το βασικό μειονέκτημα των καλών συλλεκτών κενού είναι το κόστος που είναι αρκετά μεγαλύτερο από τους συμβατικούς συλλέκτες.

Αν δεν χρειάζονται τα ειδικά χαρακτηριστικά των συλλεκτών κενού, υπάρχουν με χαμηλότερο κόστος πάρα πολλοί καλοί "συμβατικοί" συλλέκτες στην αγορά, Ελληνικοί και εισαγωγής.

Όπως για κάθε τεχνικό προϊόν, πρέπει ο μηχανικός σας να επιλέξει την βέλτιστη λύση απόδοσης/κόστους για την εφαρμογή.

 

Βασικές απαιτήσεις

Ο ΚΕΝΑΚ δίνει τις ελάχιστες απαιτήσεις για τα συστήματα ζεστού νερού και τα ηλιακά σε κατοικίες και κτήρια.

 

Ο πίνακας 2.5 ορίζει την μέση ημερήσια κατανάλωση ζεστού νερού ανά άτομο αλλά και υπνοδωμάτιο θεωρώντας μέσο όρο 1,5 άτομα ανά υπνοδωμάτιο:

 

 

Έτσι ένα διαμέρισμα με 2 υπνοδωμάτια θεωρείται ότι κατοικείται από 2x 1,5 = 3 άτομα και άρα χρειάζεται 3x50= 150 λίτρα ζεστό νερό σε θερμοκρασία 45°C.

Μία κατοικία με 4 υπνοδωμάτια θεωρείται ότι κατοικείται από 4x 1,5 = 6 άτομα και άρα χρειάζεται 6x50= 300 λίτρα ζεστό νερό σε θερμοκρασία 45°C.

Έχοντας υπολογίσει την ποσότητα του ζεστού νερού ο ΚΕΝΑΚ απαιτεί ότι μέρος της απαραίτητης ενέργειας αυτής πρέπει να αποδίδεται από κατάλληλα ηλιακά συστήματα:  

Στα νέα κτίρια ή κτιριακές μονάδες είναι υποχρεωτική η κάλυψη μέρους των αναγκών σε ΖΝΧ από ηλιοθερμικά συστήματα. Το ελάχιστο ποσοστό του ηλιακού μεριδίου σε ετήσια βάση καθορίζεται σε εξήντα τοις εκατό (60%). Το ελάχιστο ποσοστό δύναται να αναπροσαρμόζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. 

Δηλαδή αν για το ζεστό νερό απαιτείται ενέργεια 1.000 kwh/χρόνο, τουλάχιστον οι 600 από αυτές (60%) θα πρέπει να είναι από τους ηλιακούς συλλέκτες. 

Αυτός ο στόχος σίγουρα δεν μπορεί να θεωρηθεί υψηλός για τα δεδομένα της Ελλάδας όπου ο ήλιος εύκολα καλύπτει το 70-85% των ετήσιων αναγκών για το ζεστό νερό με ένα κατάλληλο ηλιακό σύστημα. Θέτει τουλάχιστον όμως μια ρεαλιστική και ελάχιστη βάση για τον υπολογισμό του συστήματος.

 

Επιλογή συστήματος ανάλογα με τα άτομα

Στο φυλλάδιο μας για τα συστήματα ζεστού νερού Sphere έχουμε σχετικό πίνακα για το κατάλληλο σύστημα ανάλογα με τα άτομα για 3 τυπικές πόλεις. Μπορείτε να δείτε το φυλλάδιο εδώ:

 

 

Βλέπουμε, π.χ., ότι ένα σύστημα Sphere με 4 ηλιακούς συλλέκτες και μπόιλερ 750 λίτρων μπορεί να καλύψει τις ανάγκες 25 ατόμων στην Αθήνα, δηλαδή μιας μικρoμεσαίας πολυκατοικίας με 16 υπνοδωμάτια ή περίπου 6-10 διαμερίσματα. 

Άρα με μικρό αρχικό κόστος και ελάχιστο χώρο στην σκεπή και το μηχανοστάσιο για ένα κεντρικό ηλιακό σύστημα μπορούμε να βοηθήσουμε σημαντικά στην οικονομία για τους ένοικους σε βάθος χρόνου αλλά και την μείωση της μόλυνσης του περιβάλλοντος. Αν μάλιστα το συγκρίνεις με μεμονωμένες λύσεις, όπως ηλιακός για κάθε διαμέρισμα, ή λεβητάκια αερίου είναι φανερό ότι είναι πολύ πιο αξιόπιστο και απαιτεί λιγότερη συντήρηση ενώ το κόστος της επιμερίζεται σε όλους τους ενοίκους.

Ο υπολογισμός για το φυλλάδιο μας είναι σύμφωνα με τις παραδοχές που αναγράφουμε και για κατοικίες με μονωμένες σωληνώσεις σύμφωνα με τον ΚΕΝΑΚ. 

Στην πράξη απαιτείται υπολογισμός για κάθε περίπτωση αφού τα χαρακτηριστικά του κάθε κτηρίου επηρεάζουν την συμπεριφορά του συστήματος αλλά και τις ενεργειακές απαιτήσεις:

Τοποθεσία Προσανατολισμός και κλίση ηλιακών συλλεκτών Μόνωση της σωλήνωσης Ανακυκλοφορία του ζεστού νερού 

 

Επιμερισμός εξόδων για πολυκατοικίες

Για τα κεντρικά ηλιακά συστήματα με πολλαπλούς καταναλωτές ο επιμερισμός των εξόδων είναι εξαιρετικά εύκολος και δίκαιος.  

Το ζεστό νερό που καταναλώνει κάθε διαμέρισμα καταγράφεται με υδρόμετρα. Η ενέργεια που καταναλώνει το σύστημα επίσης καταγράφεται, π.χ. μετρώντας τις kWh ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει η ηλεκτρική αντίσταση με έναν απλό μετρητή.

Έτσι επιμερίζεται με ακρίβεια το κόστος της ενέργειας ανά λίτρο κατανάλωσης για τον κάθε χρήστη. 

Στις παρακάτω φωτογραφίες βλέπετε σύστημα για πολυκατοικία με 3 διαμερίσματα και ένα κατάστημα με αρκετές απαιτήσεις σε ζεστό νερό. Στην κεραμοσκεπή υπάρχουν 3 συλλέκτες TTA 251V με συνολική επιφάνειας 7,5 m2 (η πρώτη φωτογραφία του άρθρου).

     

 

Υπολογισμός

Για τον υπολογισμό του συστήματος ο ΚΕΝΑΚ επιτρέπει την χρήση κατάλληλου λογισμικού χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς. Εμείς χρησιμοποιούμε από το 2008 το Ελβετικό πρόγραμμα Polysun Professional το οποίο θεωρείται από τα κορυφαία παγκοσμίως για ενεργειακούς υπολογισμούς.

Αφού σχεδιάσεις το σύστημα που θες να «δοκιμάσεις», το Polysun υπολογίζει την λειτουργία του κατά την διάρκεια του χρόνου και δίνει με εξαιρετική λεπτομέρεια τα συνολικά αποτελέσματα αλλά και για τα επιμέρους  εξαρτήματα.

Έτσι, π.χ. μπορείς να δεις αν έχει σωστή απόδοση όλο τον χρόνο ή αν έχει αυξημένη τάση το καλοκαίρι για υπερθέρμανση με ότι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει αυτό.

Μπορείτε να κατεβάσετε μια τυπική αναφορά για ένα σύστημα μας εδώ. 

 

Έχοντας χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα για πολλά χρόνια είμαστε πλέον σίγουροι ότι το τελικό αποτέλεσμα πέφτει πολύ κοντά στην πρόβλεψη. Ένα ακόμα πλεονέκτημα είναι ότι μπορείς να δοκιμάσεις πολλούς διαφορετικούς συνδυασμούς (π.χ. διαφορετικούς τύπους συλλεκτών) ώστε να δεις ποιος θα δώσει την καλύτερη απόδοση στην συγκεκριμένη εφαρμογή.

Για να μας ζητήσετε ενεργειακή μελέτη και προσφορά για το δικό σας σύστημα παρακαλώ συμπληρώστε την σχετική φόρμα ή επικοινωνήστε μαζί μας: