Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου, 2021
Το 2014 είχαμε γράψει ένα άρθρο για τους «Κινέζικους» συλλέκτες κενού και τις προβληματικές επιδόσεις τους
Ελπίζαμε ότι θα λειτουργούσε ως «ξυπνητήρι» και οι υποψήφιοι πελάτες και οι μηχανικοί τους θα ήταν τουλάχιστον πιο προσεχτικοί στις επιλογές τους.
Μετά από 7 χρόνια όμως δυστυχώς βλέπουμε ακόμα ότι σε πολλά σημαντικά δημόσια έργα οι συγκεκριμένοι συλλέκτες προδιαγράφονται αποκλείοντας έτσι άλλους συλλέκτες με καλύτερες επιδόσεις και ταυτόχρονα πιο οικονομικούς!
Άρα σε πολλά έργα του Ελληνικού Δημοσίου απορίπτουν Ελληνικά προϊόντα προδιαγράφοντας χειρότερα και ακριβότερα εισαγόμενα!
Σύγκριση επιδόσεων με Ελληνικούς συλλέκτες σε πραγματική εφαρμογή
Φέτος την άνοιξη μας ζητήθηκε η ανακαίνιση του συστήματος σε ξενοδοχείο στο Ρέθυμνο. Πριν 2-3 χρόνια είχε κάνει πάλι ανακαίνιση και τοπική εταιρεία είχε τοποθετήσει 15 Κινέζικους συλλέκτες κενού. Ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου προφανώς έκρινε ότι δεν πήγαιναν καλά τα πράγματα και φέτος αποφάσισε να προχωρήσει σε νέα ριζική ανακαίνιση του συστήματος.
Στο σύστημα προστέθηκαν 14 συλλέκτες Theros THA 251H και έτσι μπορέσαμε να πάρουμε πάρα πολλές μετρήσεις συγκρίνοντας απευθείας την απόδοση των συλλεκτών σε ίδιες συνθήκες.
Τι βρήκαμε στις μετρήσεις μας όλο το καλοκαίρι? Ότι οι «κλασσικοί» συλλέκτες μας αποδίδουν σε όλες τις συνθήκες καλυτέρα από τους Κινέζικους κενού.
Πόσο καλύτερα? Από 25% ως και 3 φορές (300%) περισσότερο ανάλογα με την θερμοκρασία και την ηλιακή ακτινοβολία. Ως μέσο όρο στην συγκεκριμένη εφαρμογή οι απλοί Ελληνικοί συλλέκτες είχαν τουλάχιστον την διπλάσια απόδοση από τους Κινέζικους «κενού».
Μετρήσεις και διαγράμματα σύγκρισης
Παραθέτουμε τις μετρήσεις μιας τυπικής μέρας τον Μάιο από το πρωί μέχρι την παύση λειτουργίας το απόγευμα. Όλες οι μετρήσεις μας από τότε έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά. Οι Ελληνικοί συλλέκτες έχουν συντριπτικά καλύτερα απόδοση.
Να σημειώσουμε επίσης ότι οι συλλέκτες μας THA 251H δεν είναι ούτε οι καλύτεροι συλλέκτες που έχουμε στην γκάμα μας, ούτε και οι καλύτεροι της αγοράς. Είναι ένα τίμιο Ελληνικό προϊόν με καλή (όχι κορυφαία) απόδοση.
Έχουμε συμφέρον να υποτιμούμε τους Κινέζικους συλλέκτες κενού
Σίγουρα το συμφέρον της εταιρείας μας είναι να εμπορεύται τα προϊόντα μας. Επίσης δεν είμαστε πιστοποιημένο εργαστήριο μετρήσεων. Δεν ζητάμε λοιπόν κανείς να εμπιστευτεί τυφλά τα δικά μας συμπεράσματα ή μετρήσεις.
Άλλωστε κάθε ηλιακός συλλέκτης στην αγορά πρέπει να έχει πιστοποιητικό Solar Keymark, δηλαδή τα αποτελέσματα από τις δοκιμές απόδοσης που έχει υποστεί σε πιστοποιημένα εργαστήρια και η βασική απόδοση μπορεί να κριθεί με αυτό.
Το πιστοποιητικό των Κινέζικων συλλεκτών δεν ήταν εύκολα διαθέσιμο. Όταν ο συνεργάτης μας το ζήτησε από τον εισαγωγέα έλαβε ένα χαρτί για τον συλλέκτη κενού με 30 σωλήνες αν και το ζήτησε για συλλέκτη με 15 σωλήνες. Λογικό το «λάθος» αφού ο συλλέκτης των 30 σωλήνων έχει διπλάσια επιφάνεια και ισχύ και κάποιος όχι τόσο προσεχτικός δεν θα το έβλεπε. Αφού όμως είχαμε το ταμπελάκι των εγκατεστημένων συλλεκτών δεν ήταν δύσκολο να εντοπίσουμε το σωστό πιστοποιητικό στην βάση δεδομένων.
http://www.solarkeymark.nl/DBF/
Έτσι αν συγκρίνουμε τα πιστοποιητικά των συλλεκτών βλέπουμε άμεσα ότι οι Κινέζικοι υστερούν στα πιο βασικά νούμερα σε σχέση με τους δικούς μας THA 251H, που όπως είπαμε δεν είναι ούτε οι καλύτεροι που έχουμε, ούτε και οι καλύτεροι της αγοράς σε απόδοση.
Άρα ένας μηχανικός μπορεί εύκολα να τους συγκρίνει με τυπικούς Ελληνικούς συλλέκτες και άλλους συλλέκτες κενού και να κρίνει αν οι συγκεκριμένοι Κινέζικοι πρέπει να προδιαγράφονται εις βάρος των άλλων.
Γιατί οι δικές μας μετρήσεις δείχνουν μεγαλύτερες διαφορές από το Solar Keymark?
Οι συλλέκτες κενού στο ξενοδοχείο είναι ήδη 3-4 ετών και ίσως να έχουν πτώση απόδοσης. Βέβαια αν ένας συλλέκτης έχει σοβαρή πτώση απόδοσης μέσα στα πρώτα χρόνια λέει σίγουρα κάτι για την ποιότητα κατασκευής του.
Επίσης ακόμα και τα πιστοποιητικά Solar Keymark δεν είναι πανάκεια. Έχουμε δει συλλέκτη χαμηλής ποιότητας να έχει κορυφαίο πιστοποιητικό. Πιθανότατα το εργοστάσιο έστειλε για δοκιμή εντελώς διαφορετικό συλλέκτη από αυτόν που πραγματικά παράγει ή ίσως και να κατάφερε να βρει ινστιτούτο δοκιμών που παραποίησε τα αποτελέσματα με το αζημίωτο.
Ελληνικό Δημόσιο και έργα «εξοικονόμησης ενέργειας»
Όπως αναφέρουμε έχουμε δει να προδιαγράφονται συλλέκτες κενού χαμηλής απόδοσης σε πάρα πολλά δημόσια έργα (νοσοκομεία, σχολεία, κλπ.) όλα αυτά τα χρόνια. Είναι προφανές ότι κάποιος πωλητής έχει κάνει πολύ καλή δουλειά, κάποιοι μηχανικοί δεν κάνουν με ιδιαίτερο ζήλο την δική τους και δεν γίνεται επαρκής αξιολόγηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Μας κάνει μεγάλη εντύπωση:
Πως ο ξενοδόχος κατάλαβε άμεσα ότι κάτι δεν πάει καλά και στο Δημόσιο μετά από τόσα έργα δεν έχουν δει τίποτα? Μάλλον γιατί τον ξενοδόχο τον ένοιαζε το τελικό αποτέλεσμα, πόσο πετρέλαιο καταναλώνει.
Ο ξενοδόχος «δικαιούται» να κάνει μία λάθος επιλογή γιατί δεν έχει εμπειρία και τεχνογνωσία. Την δεύτερη φορά όμως ήταν ήδη πολύ πιο προσεχτικός. Στο Ελληνικό Δημόσιο με τόσα ηλιακά συστήματα και αμέτρητους μηχανικούς για να φτιάχνουν προδιαγραφές, να τις εγκρίνουν, να παραλαμβάνουν το σύστημα, κλπ. δεν έχουν δει κάτι περίεργο?
Το Ελληνικό Δημόσιο έχει 2 ειδικούς οργανισμούς για τις Α.Π.Ε., το ερευνητικό κέντρο Δημόκριτος και το ΚΑΠΕ. Επίσης έχει τόσα πολυτεχνεία και ΤΕΙ. Έχουν πάρει μετρήσεις τόσα χρόνια από όλα αυτά τα έργα υψηλής αξίας να δουν τι απόδοση έχουν, κλπ. σε έναν τεχνολογικό τομέα τόσο σημαντικό για την χώρα μας?
Ίσως δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση. Γιατί αν αξιολογήσεις το αποτέλεσμα ενός δημόσιου έργου και βρεις προβλήματα και λάθη, κάποιοι θα έχουν ευθύνη. Και ποιος θέλει μπλεξίματα?
Άλλωστε πόσες φορές έχουμε όλοι μας δει καινούργια δημόσια έργα με εμφανείς σε όλους κακοτεχνίες εκτός από τους μηχανικούς που τα παραλαμβάνουν?
Επειδή ξέρουμε ότι υπάρχουν και ικανοί και ευσυνείδητοι μηχανικοί στο δημόσιο η επόμενη ερώτηση είναι αν το σύστημα τους επιτρέπει και προτρέπει να δηλώσουν ότι στραβό βλέπουν. Ένας μηχανικός στο νοσοκομείο Χ που βλέπει ότι τα ηλιακά δεν αποδίδουν έχει κίνητρα να ενημερώσει την διοίκηση ώστε να ελεγχθεί τι πάει λάθος και να μην ξαναγίνει στο επόμενο έργο?
Έχουμε δει και δημόσια έργα όπου γίνεται πραγματική προσπάθεια να μπουν καλά υλικά και να γίνει σωστή δουλειά αλλά αυτό δεν μπορεί να είναι η φωτεινή εξαίρεση, ούτε να εξαρτάται από τον ηρωισμό του Χ υπαλλήλου ή εργολάβου.
Μόνο με τους συγκεκριμένους συλλέκτες είναι το πρόβλημα?
Η δικιά μας εντύπωση από όσα έχουμε δει μέχρι τώρα είναι ότι το δημόσιο δείχνει να μην έχει σύστημα ώστε να αξιολογεί την απόδοση στα έργα του.
Έτσι το 2010 (με σκληρή λιτότητα και πτωχευμένο κράτος) είχαμε δει προδιαγραφές από γεωλόγο (!!) του δήμου για εντελώς ακατάλληλα υβριδικά φωτοβολταϊκά για σχολείο του νομού Πρεβέζης. Θα κόστιζαν 40.000€ και θα γλύτωναν 100€ τον χρόνο σε πετρέλαιο (αν λειτουργούσαν). Δηλαδή απόσβεση σε μόνο 400 χρόνια...
Έχουμε δει τον τελευταίο χρόνο προδιαγραφές για μεγάλες ποσότητες ηλιακών σε στρατόπεδο με τόσο μεγάλες αστοχίες που οποιοσδήποτε ιδιώτης μη τεχνικός θα μπορούσε άμεσα να τις εντοπίσει.
Επίσης πέρα από τα λάθος υλικά όπως οι συλλέκτες, συνήθως εντελώς λάθος είναι και η συνολική κατασκευή του συστήματος. Η δική μας πρόβλεψη είναι ότι αν κάποιος ελέγξει την λειτουργία των συστημάτων σε όλα αυτά τα δημόσια κτήρια, ένα μικρό ποσοστό λειτουργεί και έχει κάποια απόδοση.
Πόσο μας κοστίζει όλο αυτό?
Ένας τυπικός Ελληνικός συλλέκτης 2,5 m2 κοστίζει 200-250€ χωρίς το ΦΠΑ. Ο συλλέκτης κενού 2,5 m2 στοιχίζει 400-500€. Άρα το κράτος μας πληρώνει τα διπλάσια χρήματα για να έχει μικρότερη απόδοση.
Στην πράξη όμως το κόστος είναι πολύ μεγαλύτερο. Ας πούμε ότι το ηλιακό σύστημα για ένα νοσοκομείο στοιχίζει 300.000€ εγκατεστημένο. Αν το σύστημα δεν λειτουργεί ή αποδίδει ελάχιστα, το δημόσιο δεν έχει χάσει μόνο τα χρήματα των συλλεκτών αλλά την συνολική αξία αφού ξόδεψε 300.000€ χωρίς κανένα όφελος.
Μάλιστα αν θεωρήσουμε ότι το σύστημα μπήκε για να εξοικονομεί 100.000€ τον χρόνο σε πετρέλαιο κάθε χρόνο, τότε η απώλεια για το δημόσιο είναι ~2.000.000€ σε βάθος 20ετίας που είναι η τυπική διάρκεια ζωής ενός ηλιακού συστήματος. Πολλαπλασιάστε με τον μεγάλο αριθμό συστημάτων που έχει το δημόσιο και βγαίνει έναν ενδιαφέρον νούμερο με πολλά μηδενικά που μαντέψτε ποιος πληρώνει.
Μην ξεχνάμε επίσης την μόλυνση του περιβάλλοντος που συνεχίζεται αμείωτη από όλα αυτά τα κτήρια.
Τέλος, αντί το δημόσιο να επιβραβεύει την τεχνολογική ανάπτυξη, τον ανταγωνισμό και τις υγιείς εταιρείες σε έναν τόσο κρίσιμο τομέα για την χώρα μας, για άλλη μια φορά λειτουργεί αποθαρρυντικά.
Πως θα μπορούσε να γίνει?
Αν κάποιος είχε την αγοραστική δύναμη του Δημοσίου σίγουρα θα μπορούσε να σκεφτεί πάρα πολλούς τρόπους να βελτιώσει την κατάσταση.
Στην πλούσια Σαουδική Αραβία, όταν ήθελαν να αποφασίσουν ποια τεχνολογία ηλιακών συλλεκτών να χρησιμοποιήσουν για τα δημόσια έργα τους, έκαναν έναν διαγωνισμό όπου εγκαταστάθηκαν πολλοί διαφορετικοί συλλέκτες και μετρήθηκαν σε πρότυπο έργο από το πολυτεχνείο τους σε συνδυασμό με ειδικούς από το εξωτερικό. Έτσι όχι μόνο είδαν την πραγματική απόδοση του κάθε συλλέκτη, αλλά και την αξιοπιστία του στις τοπικές συνθήκες, όπως οι πολύ έντονες αμμοθύελλες.
Εδώ στην ζάπλουτη Ελλάδα θα μπορούσε το δημόσιο να ελέγχει αν ότι πληρώνει κάνει την δουλειά του. Αν δεν την κάνει, στο επόμενο έργο ας αλλάζαν λίγο τα πράγματα. Θα ήταν μια καλή αρχή.
Με δεδομένο ότι το δημόσιο αγοράζει ηλιακά συστήματα εδώ και 50 χρόνια (!) θα περίμενε κανείς ότι θα είχε φτιάξει στοιχειώδης προδιαγραφές που να ορίζουν σωστά ένα λειτουργικό και αποδοτικό σύστημα και θα είχε και κάποια μεθοδολογία για να ελέγχει αν το παραδοτέο σύστημα όντως αποδίδει και λειτουργεί σωστά.
Θα μπορούσαν στις προδιαγραφές να θέτουν την ελάχιστη απόδοση/ισχύ του ηλιακού συστήματος που είναι άλλωστε και το ζητούμενο.
Ακόμα καλύτερα, αντί το δημόσιο να προσπαθεί να γίνει κατασκευαστής και συντηρητής ηλιακών συστημάτων θα μπορούσε να αγοράζει την παραγώμενη ενέργεια. Έτσι η ιδιωτική εταιρεία θα έπαιρνε όλη την ευθύνη για την καλή απόδοση του ηλιακού συστήματος και την αξιόπιστη λειτουργία του.
Είναι όλοι οι Κινέζικοι συλλέκτες κενού κακής ποιότητας?
Σίγουρα όχι. Άλλωστε 2 από τις πιο γνωστές Ευρωπαϊκές βιομηχανίες φτιάχνουν τους πολύ ακριβούς συλλέκτες τους εκεί όμως με τις δικές τους προδιαγραφές και εγγύηση ποιότητας. Επίσης αρκετοί ποιοτικοί Ευρωπαίοι κατασκευαστές αγοράζουν σημαντικά εξαρτήματα από την Κίνα.
Στην Ελλάδα όμως πολύ συχνά προδιαγράφονται συλλέκτες κενού με τα χαρακτηριστικά που έχουμε περιγράψει.
Είναι όλοι οι συλλέκτες κενού γενικά ύποπτοι ή ακατάλληλοι?
Οι συλλέκτες κενού της Akotec που χρησιμοποιούμε εμείς (εννοείται ότι θα πούμε τα καλύτερα) έχουν πολύ καλά τεχνικά χαρακτηριστικά και εγγύηση 20 χρόνων από τον κατασκευαστή. Δίνουν επίσης ιδιαίτερες λύσεις όπως εντελώς επίπεδη τοποθέτηση και 100% προστασία από την υπερθέρμανση.
Σίγουρα υπάρχουν και άλλοι συλλέκτες κενού που είναι πολύ καλοί και ποιοτικοί.
Το βασικό μειονέκτημα των καλών συλλεκτών κενού είναι το κόστος που είναι αρκετά μεγαλύτερο από τους συμβατικούς συλλέκτες.
Αν δεν χρειάζονται τα ειδικά χαρακτηριστικά των συλλεκτών κενού, υπάρχουν με χαμηλότερο κόστος πάρα πολλοί καλοί "συμβατικοί" συλλέκτες στην αγορά, Ελληνικοί και εισαγωγής.
Όπως για κάθε τεχνικό προϊόν, πρέπει ο μηχανικός σας να επιλέξει την βέλτιστη λύση απόδοσης/κόστους για την εφαρμογή.